همه می‌دانند موفقیت در نوازندگی یک راه دارد، آن هم تمرینِ مستمر است. پس چرا وقتی انجام کار، راه حلی به این روشنی دارد، باز هم افراد زیادی در آن شکست می‌خورند؟ چون راز موفقیت در نوازندگی، پیدا کردن راهی برای رسیدن به این تمرین مستمر است. این که چگونه روحیه‌ی خود را حفظ کنیم تا طی کردن این مسیر شورانگیز و دشوار، برای ما ملال‌آور نشود.
۱. هر روز به هدفت فکر کن
بدون مشخص کردن مقصد، وارد این راه نشوید. حتی اگر همه‌ی آرزویتان، نواختن آهنگ مورد علاقه‌تان برای خودتان است، آن را به خود یادآور شوید. بدانید چرا می‌خواهید تمرین کنید و مقصودتان از آن چیست. فراموشی یا از دست دادن هدف، شما را برای تمرین کردن، بی‌انگیزه می‌کند.
۲. وقتی تمرین می‌کنید، فکر کنید کسی صدای شما را نمی‌شنود
اگر می‌توانید، دیوارهای اتاق تمرینتان را عایق صدا کنید. اگر امکانش را ندارید یا اطرافیانتان اعتراضی به صدای ساز شما ندارند، دیگر هنگام تمرین، به آن‌ها فکر نکنید. شاید مجبور شوید نیم ساعت برای یادگرفتن یک میزان وقت بگذارید و آن را پشت سر هم بنوازید. معمولاً در ابتدای آموختن یک قطعه، مدام نُت‌ها را جا به جا می‌زنید. در چنین مواقعی، نباید نگران کلافگی شنوندگان یا قضاوت آن‌ها درباره‌ی مهارت خود باشید. یکی از اصول حفظ روحیه در تمرین و لذت بردن از آن، آزادانه تمرین کردن است.
۳. خود را با دیگران مقایسه نکنید
بسیاری از هنرجوها، در همان روزهای اول می‌خواهند مثل اساتید، یک قطعه را بنوازند. وقتی در این کار شکست می‌خورند، سرخورده می‌شوند. بدانید نوازندگی مهارتی است که با صبوری و ممارست حاصل می‌شود. یک قطعه‌ی موسیقی بر اساس تجربه‌ی هر نوازنده، می‌تواند به ده‌ها شکل نواخته شود. در ابتدا آرام بنوازید و تمرکز خود را بر تسلط یافتن روی ریتم هر قطعه بگذارید تا به مرور ماهر شوید. پس در این راه خود را فقط با دیروز خودتان مقایسه کنید، نه حتی با نوازنده‌ای که یک روز از شما باتجربه است.
۴. لازم نیست در هر شرایطی بنوازید
نوازندگی در جمع، اعتماد به نفس شما را افزایش می‌دهد. باعث می‌شود خوب تمرین کنید تا همیشه برای نوازندگی در حضور دیگران آماده باشید. اما لزومی ندارد برای هر کسی بنوازید. قدرت نه گفتن داشته باشید. شاید شما در مرحله‌ای از نوازندگی باشید که یک قطعه‌ی معروف را با سرعت پایین ولی از نظر استادتان به درستی اجرا کنید؛ اما نواختن همان قطعه برای شخصی که درک درستی از شرایط یادگیری موسیقی ندارد، موجب دلسردی‌تان شود.
۵. تئوری موسیقی را بیاموزید
در اغلب رشته‌های تحصیلی، اساتید از شاگردان می‌خواهند در کنار یادگیری مطالب درسی، کار عملی را فراموش نکنند تا در کارشان حرفه‌ای شوند. اما در رشته‌های هنری این شرایط وارونه است. معمولاً هنرجویان در موسسه‌های آموزشی نوازندگی را می‌آموزند و به خاطر آزادی عمل از یادگیری تئوری موسیقی طفره می‌روند و آن را به آینده‌ی نامعلوم موکول می‌کنند. نوازنده‌ای که سواد موسیقایی ندارد، نمی‌تواند حرفه‌ای شود. شما برای فهمِ بهتر کاری که انجام می‌دهید و رسیدن به تبحر در آن، باید خود را ملزم به یادگیری مفهوم موسیقی کنید.
«علاوه بر این که همیشه هنر خود را تمرین می‌کنید، سعی کنید به علم و دانش آن دست یابید؛ زیرا هنر سزاوار است و هنر و دانش می‌توانند انسان را به مراتب بالا ببرند». بتهوون
۶. موسیقی را برای خود به یک غول بی‌شاخ و دم تبدیل نکنید
آن چه تا این‌جا گفتم، نباید شما را بترساند. البته باید بدانید موسیقی یک حرفه‌ی تمام‌وقت است. اگر می‌خواهید در آن موفق شوید باید جدی باشید. با نگاه تفننی به نوازندگی، نمی‌توانید به موفقیت چشم‌گیری برسید. اما در عین حال خود را محدود به دروس کلاس نکنید. در زمان‌هایی که می‌توانید قطعه‌های موردعلاقه‌ی خود را خارج از برنامه‌ی کلاس، تمرین کنید و بیاموزید. خیلی از هنرجوها برای علاقه به یک سبک موسیقی یا یک موزیسین، به سمت نوازندگی می‌روند. اما به خاطر نبودن قطعات موردعلاقه‌شان در فهرست دروس کتاب‌ها، از کلاس دل‌زده می‌شوند و کم‌کم تمرین را متوقف می‌کنند.
عزیزی را می‌شناختم که به عشق محسن نامجو سه‌تار نوازی را آغازید. ولی چون استادش موسیقی نامجو را ایرانی نمی‌دانست، «ای ساربان» را یادش نداد. هنرجو هم پس از مدتی کلنجار رفتن با ردیف موسیقی ایرانی که یادگیری‌اش اجتناب‌ناپذیر است، کلاس را رها کرد. اما اگر استاد، گنجِ موسیقی سنتی را برایش به نت‌های خشک و بی‌احساس تبدیل نمی‌کرد، چه بسا شورِ هنرجو در دلش دفن نمی‌شد.
8 پاسخ
چه ایده‌های خوبی دادی برای پیشرفت در نوازندگی
به نظرم این ایده‌ها در بیشتر کارها قابل اجرا هستند.
ممنونم خانم خواجه‌محمود عزیز💚
چه روش‌های خوبی بود. منم دوتار می‌زنم، ولی به خاطر تمرکز رو نوشتن اونو کنار گذاشتم. با خوندن مطلب‌تون دوباره به یاد سازم افتادم.ممنون خاطره‌ساز❤️
عزیزمی گلی جان. امیدوارم بیشتر با سازتون عشق کنید💚
چه عالی حتما این کارها رو انجام میدم😊
تو که بی‌نظیری بیتا جان.
سلام مریم جان. چه سازی می‌نوازی و چند وقته؟ من یک دفتر دارم که چالش‌ها و تجربیاتم از نوازندگی رو در اون ثبت می‌کنم. مدت خیلی زیادیه که دسته‌بندی شعر و موسیقی به سایتم اضافه کردم ولی مطلبی در اون ننوشتم. انگیزه گرفتم که از تجربیاتم بگم زودتر. واقعا مطلب مفیدی بود و حتما به سایتت بیشتر سر می‌زنم.
ضمناً خوشحال می‌شم تو هم به سایتم سر بزنی. ممنون.
سلام فاطمه جان. ۱۰ ساله سنتور می‌زنم.
حتماً از تجربیاتت بنویس. به نظرم خیلی مطالب مفیدی هستن و خیلی‌ها به خوندنشون احتیاج دارن.
ممنونم از دیدگاه باارزشت. با افتخار میخونمت و ازت یاد می‌گیرم.